Ticaret Bakanlığı, dış ticaret istatistiklerini açıkladı.
2023 yılı haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre; ihracat yüzde 10,5 oranında azalışla 20 milyar 901 milyon dolar, ithalat yüzde 16,8 oranında azalışla 26 milyar 297 milyon dolar oldu. 2023 yılı Ocak-Haziran döneminde ise, ihracat yüzde 1,8 oranında azalışla 123 milyar 377 milyon dolar, ithalat yüzde 4,3 oranında artışla 184 milyar 795 milyon dolar olarak gerçekleşti.
2023 yılı haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre;
• İhracat, yüzde 10,5 oranında azalarak 20 milyar 901 milyon dolar,
• İthalat, yüzde 16,8 oranında azalarak 26 milyar 297 milyon dolar,
• Dış ticaret hacmi, yüzde 14,1 oranında azalarak 47 milyar 198 milyon dolar olarak gerçekleşti.
2023 yılı Ocak-Haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre;
• İhracat, yüzde 1,8 oranında azalarak 123 milyar 377 milyon dolar,
• İthalat, yüzde 4,3 oranında artarak 184 milyar 795 milyon dolar,
• Dış ticaret hacmi, yüzde 1,7 oranında artarak 308 milyar 172 milyon dolar olarak gerçekleşti.
2023 yılı haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre;
• İhracatın ithalatı karşılama oranı 5,6 puan artarak yüzde 79,5 olarak gerçekleşti.
• Enerji verileri hariç tutulduğunda, ihracatın ithalatı karşılama oranı 2,5 puan azalarak yüzde 90,6 olarak gerçekleşti.
• Enerji ve altın verileri hariç tutulduğunda ise, ihracatın ithalatı karşılama oranı 0,5 puan artarak yüzde 98,4 olarak gerçekleşti.
• Haziran ayında en fazla ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya (1 milyar 780 milyon dolar), ABD (1 milyar 330 milyon dolar) ve İngiltere (1 milyar 12 milyon dolar) oldu.
• İhracatta en çok paya sahip ilk 10 ülkenin toplam ihracat içerisindeki payı yüzde 48,2 oldu.
• Haziran ayında en fazla ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Çin (3 milyar 818 milyon dolar), Rusya
Federasyonu (2 milyar 981 milyon dolar) ve Almanya (2 milyar 12 milyon dolar) oldu.
• İthalatta en çok paya sahip ilk 10 ülkenin toplam ithalat içerisindeki payı yüzde 58,9 oldu.
• Haziran ayında Geniş Ekonomik Grupların (BEC) sınıflamasına göre, en çok ihracat 10 milyar 501 milyon dolarla (yüzde 17,5 azalış) "Hammadde (Ara malları)" grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla 7 milyar 472 milyon dolarla (yüzde 7,7 azalış) “Tüketim Malları" ve 2 milyar 652 milyon dolarla (yüzde 13 artış) "Yatırım (Sermaye) Malları” grupları takip etti.
• Haziran ayında Geniş Ekonomik Grupların (BEC) sınıflamasına göre, en çok ithalat 18 milyar 782 milyon dolarla (yüzde 27 azalış) "Hammadde (Ara malları)" grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla 3 milyar 832 milyon dolarla (yüzde 19,8 artış) “Yatırım (Sermaye) Malları" ve 3 milyar 640 milyon dolarla (yüzde 37,9 artış) "Tüketim Malları” grupları takip etti.
• Haziran ayında sektörlere göre ihracatın payı sırasıyla; İmalat Sanayi yüzde 95,2 (19 milyar 896 milyon dolar), Tarım, Ormancılık ve Balıkçılık sektörü yüzde 2,8 (583 milyon dolar), Madencilik ve Taş Ocakçılığı sektörü yüzde 1,5 (318 milyon dolar) oldu.
• Haziran ayında sektörlere göre ithalatın payı sırasıyla; İmalat Sanayi yüzde 82,1 (21 milyar 588 milyon dolar), Madencilik ve Taş Ocakçılığı sektörü yüzde 10,6 (2 milyar 789 milyon dolar), Tarım, Ormancılık ve Balıkçılık sektörü yüzde 4,8 (1 milyar 259 milyon dolar) oldu.
Ticaret Bakanlığı'ndan dış ticaret rakamlarıyla ilgili yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:
"2023 yılında küresel ekonomide üretim ve dış ticaretteki zayıf seyre rağmen ve Kurban Bayramı’nda 9 günlük tatilin etkisiyle, Haziran aylık ihracatımız 20,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu rakam 2023 yılının ilk 5 ayındaki, aylık ortalama ihracatın üzerindedir. 2023 Haziran ayındaki 20,9 milyar dolarlık ihracat, 2022 Haziran ayına kıyasla yüzde 10,5 oranda bir azalmaya tekabül etmektedir.
Bunun temel nedeni, 9 günlük kurban bayram tatili nedeniyle sipariş ve teslimatların duraklamasıdır. Böylece, 2023 yılının ilk yarısında 6 aylık ihracatımız 123,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiş bulunmaktadır. 2023 yılında küresel ekonomide üretim ve dış ticaretteki zayıf seyre rağmen ve Kurban Bayramında 9 günlük tatilin etkisiyle, Haziran aylık ihracatımız 20,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu rakam 2023 yılının ilk 5 ayındaki, aylık ortalama ihracatın üzerindedir. 2023 Haziran ayındaki 20,9 milyar dolarlık ihracat, 2022 Haziran ayına kıyasla yüzde 10,5 oranda bir azalmaya tekabül etmektedir. Bunun temel nedeni, 9 günlük kurban bayram tatili nedeniyle sipariş ve teslimatların duraklamasıdır. Böylece, 2023 yılının ilk yarısında 6 aylık ihracatımız 123,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiş bulunmaktadır.
Bu verilerle birlikte, bir diğer sevindirici unsur ise katma değerli ihracatta gerçekleşen artıştır. Orta yüksek ve yüksek teknolojili ürün ihracatının imalat içindeki payı 2022 yılı genelinde yüzde 36,9’iken, bu yılın ilk altı ayında yüzde 40,8’e yükselmiştir.
"İthalat son 20 ayın en düşük seviyesine geriledi"İthalatımız ise, 2023 Haziran ayında yüzde 16,8 oranında azalarak 26,3 milyar dolar ile son 20 ayın en düşük seviyesine gerilemiştir. İthalatımızda yaşanan azalışta takvim dışında enerji ithalatındaki düşüş etkili olmuş olup, Haziran’da toplam enerji ithalatı yüzde 45,3 azalarak 4,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Enerji ithalatındaki düşüşte 2022 yılında önemli ölçüde etkili olan enerji fiyatlarının gerilemesi de etkili olmuştur. Bütün gelişmelerle birlikte, 2023 yılının ilk yarısında 6 aylık ithalatımız 184,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiş bulunmaktadır.Bununla birlikte, yılın ilk beş ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 270 oranında artan ve 14,6 milyar dolar olan işlenmemiş altın ithalatının Haziran ayında nispeten ılımlı bir seyir izlediği görülmektedir. Haziran ayında işlenmemiş altın ithalatı bir önceki yıla göre yüzde 62,5 oranında artarak 2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
Haziran ayında, 9 günlük bayram tatilinin etkisine rağmen ihracatımızın 21 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi ve ithalatımızda yaşanan hissedilebilir gerileme ile birlikte dış ticaret açığımız yüzde 34,5 oranında gerileyerek 5,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı 19 ay sonra yüzde 80’lere yaklaşarak, 2023 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre 16,1 puan artış ile yüzde 79,5 olarak gerçekleşmiş olup, dış ticaret dengesinde olumlu gidişatın önemli bir göstergesi olmuştur. 2023 yılı 6 aylık dış ticaret açığımız ise 61,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Önümüzdeki dönemde ithalattaki düşüşün devamı, ve zayıf dış talebe rağmen ihracatı artırmaya dönük atılacak ilave adımlar ile birlikte, dış ticaret dengesinde iyileşmenin devam edeceği beklenmektedir.
Küresel ekonomik aktivite ile birlikte ticarette zayıf bir seyir gözlenmekte olup OECD Haziran Küresel Görünüm Raporuna göre 2022 yılında yüzde 3,3 olan küresel ekonomi büyüme hızının 2023 yılında yüzde 2,7’ye gerilemesi öngörülmektedir. En büyük ihracat pazarımız olan Avro Bölgesinde ise ekonomik büyümenin 2023 yılında 2,4 puan düşüşle yüzde 0,9 gerilemesi beklenmektedir.
2023 yılı Haziran ayı İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri de küresel talebin bir müddet daha zayıf seyredeceğine işaret etmektedir. Açıklanan Haziran ayı öncü PMI göstergeleri Avro bölgesinde 43,6 ile 37 ayın en düşük seviyesine, en büyük ticaret ortağımız Almanya’da 41,0 ile 37 ayın en düşük seviyesine, İngiltere ile ABD’de ise 46,2 ve 46,3 olarak gerçekleşmiş olup, 6 ayın en düşük seviyelerine gerileyerek 50 eşik değerin altında kalmıştır.
2023 yılı Haziran ayında takvim etkisi ile ihracat yüzde 10,5 oranında azalarak 20,9 milyar dolar olarak gerçeklemiştir. Haziran ayında ihracatımızda yaşanan düşüşte geçtiğimiz yıl Kurban Bayramı tatilinin Temmuz ayından bu yıl Haziran ayına kayması ve bayram tatilinin dokuz güne çıkarılması ile üretime ara verilmesi etkili olmuştur. Nitekim işgünü bazında günlük ortalama ihracat verileri incelendiğinde Mayıs ayına göre ılımlı bir artış gözlenmektedir. Haziran ayında fasıl bazında verilere göre;
• Motorlu kara taşıtları (87. Fasıl) bir önceki yıla göre yüzde 14,8 oranında artarak 2,7 milyar dolar, • Elektriksiz makineler (84. Fasıl) bir önceki yıla göre yüzde 9,9 oranında artarak 2,1 milyar dolar, • Elektrikli makineler (85. Fasıl) ise bir önceki aya göre yüzde 3,8 oranında artarak 1,3 milyar dolar gerçekleşmiş ve yıllıklandırılmış bazda her bir fasılda en yüksek ihracat seviyesine ulaşılmıştır. Yılın ilk altı ayında ise; bir önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında;
• Motorlu kara taşıtları (87. Fasıl) ihracatı yüzde 16,4 oranında artarak 15,1 milyar dolar,
• Elektriksiz makineler (84. Fasıl) ihracatı yüzde 15,6 oranında artarak 12,5 milyar dolar,
• Elektrikli makineler (85. Fasıl) ise yüzde 14,7 oranında artarak 7,5 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
Yılın ilk yarısında AB-27’ye ihracatımız 52 milyar dolar, Afrika’ya ihracatımız 10 milyar dolar, Amerika’ya ihracatımız 10,6 milyar dolar, Yakın ve Orta-Doğu’ya ihracatımız ise 20,7 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
Küresel ekonomide gerçekleşen durağanlığa rağmen ihracatımızdaki artan seyrin yanında, azalan ithalatımızla birlikte dış ticaret dengemizde gerçekleşen olumlu gelişmeler, ülkemizin makroekonomik istikrarının güçlenmesi yoluyla yatırım-üretim-ihracat-istihdam önceliklerimiz açısından uygun bir ortam sağlanmasına katkı sağlayacaktır."