Her üç kişiden biri "evden çalışma planı yapıyor

Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü'nün (ICAO) verilerine göre uluslararası uçuşlardaki düşüş, 2020'de yüzde 74'e ulaştı.

Bu, 2019'a kıyasla yolcu sayısının yaklaşık 1,4 milyar kişi gerilemesi anlamına geliyor. 

ICAO'nun en iyi senaryosuna göre söz konusu uçuşlardaki yolcu kaybının, Haziran 2021'de yüzde 53 oranında toparlanacağı tahmin ediliyor. 

Havacılık sektörü hakkında araştırma yürüten Cirium şirketinin Ocak 2021'de açıkladığı raporuna göre ise yolcu trafiği, son 21 yılda kazandıklarının tamamının bir yılda kaybetti. 

Pandemiyle birlikte hemen her sektörde olduğu gibi seyahat de bir başkalaşım sürecine girdi. Kısa tatiller bıçak gibi kesilmiş olsa da evden çalışanlar arasında, uzun süre farklı bir ülkede hem çalışıp hem tatil yapmayı planlayanlar artıyor

2019'da kilometre başına 8,7 trilyon dolar olan yolcu geliri, 2020'de 2,9 trilyona dolara kadar çekildi. 

Çalışma ortamını başka bir ülkeye taşıma planı yapanların oranı yüzde 37 

Pandeminin en fazla vurduğu havacılık sektörüyle ilgili "olumlu" sayılabilecek tek haber ise küresel çapta konaklama rezervasyonu hizmeti sunan Booking.com'un raporuyla geldi. 

Booking.com'a göre bir grup, seyahat endüstrisine hareketlilik getirebilir: Evden çalışanlar. 

"Uzun vadede uzaktan çalışmanın bir gerçekliğe dönüştüğü dönemde, evden çalışanların ofisini başka ülkeye taşıması ümit vadediyor" diyen Booking.com'un 20 bin 934 kişi üzerinde düzenlediği ankete göre her 100 kişiden 40'ı "Eğer uzaktan çalışabiliyorsam, karantinaya girmemi şart koşan bir ülkeye taşınabilirim" diyor. 

Ankete katılanların yüzde 52'si ise evden çalışma sistemini, iş ve tatili birleştirebileceği bir ülkeye taşıyabileceğini belirtiyor. 

Ankete katılanların üçte birinden fazlası (yüzde 37), çalışma ortamlarını değiştirmek için çoktan rezervasyon planlarına başladığını söyledi. İnternet bağlantısının en önemli koşul olduğu bu kişiler için diğer bir kriter ise iyi bir manzara ve sıcak bir ortam. 

Seyahat sektörünün yeni altın bileziği: Uzaktan çalışma vizesi 

"Madem evden çalışıyorum, neden başka bir ülke olmasın" diyenlere kapılarını açan ülkeler de yok değil. 

Örneğin, Atlas Okyanusu'nda yer alan, ABD'nin doğu sahili açıklarında bulunan Bermuda Adaları, 1 Ağustos'ta, evden çalışanlar ile lisans ve üzeri programlarda eğitim görenlere bir yıllık oturma izni uygulamasını başlattı. 236 dolar ödeyenler, "koronavirüs vizesinden" yararlanabiliyor. 

Benzer şekilde Karayipler'deki Britanya denizaşırı toprağı Anguilla da uzaktan çalışanlar için özel vizenin yanı sıra masrafların da bir kısmını karşılıyor. 15 bin kişinin yaşadığı adada bugüne kadar 18 vaka görüldü ve koronavirüsten hayatını kaybeden olmadı. 

Başka bir Karayip adası Barbados da haziranda yaptığı açıklamayla "Barbados Hoşgeldin Damgası"nı tanımıştı. Bireyler için 2 bin dolar, aileler için 3 bin dolar olan bu damga ile ülkede 12 ay boyunca uzaktan çalışılabiliyor. 

Bugüne kadar 21 kişinin virüsten hayatını kaybettiği Barbados'ta vize için yılda 50 bin dolar kazanma şartı var. 

Asya'da evden çalışmak… 

Booking.Com Bölge Direktörü Nuno Guerreiro, CNBC'ye verdiği röportajda "Araştırmalarımıza göre başka bir destinasyonda uzaktan çalışmaya ilginin arttığını söyleyebiliriz. Taylanda (yüzde 60), Vietnam (yüzde 52), Singapur (yüzde 50), Çin (yüzde 45) ve Hong Kong (yüzde 39)'ta böyle bir plana girişenler, küresel ortalamanın üzerinde" değerlendirmesinde bulundu. 

Yurt dışında yaşayan ve çalışan kişiler (expat) için en geniş iletişim ağını oluşturan Internations'ın 2019 verilerine göre expatların en çok yaşamayı tercih ettiği dört ülkeden ikisi Asya'dan. Buna göre Tayvan, en uygun fiyatlı sağlık harcamalarına sahipken, kişisel harcamalar için en ucuz ülke Vietnam. Singapur ise kişisel güvenliğin en yüksek olduğu ülke olarak seçilmişti. 
 

"Başka bir ülkede tatil ve işi birleştirebilirim" diyenlerin oranı/ Grafik: Booking.com

Türkiye, 2019'da 64 ülke arasında 60'ıncı sıradaydı 

Yaşam kalitesi, yerleşim kolaylığı, uzaktan çalışma, aile hayatı, kişisel finans ve yaşam maliyeti gibi başlıkları değerlendiren Internations'ın 2019 raporunda, expatların tercih ettiği toplam 64 ülke yer aldı. 60'ıncı sırada yer alan Türkiye ise yabancı çalışanlar için en kötü ülkeler sıralamasına girdi. Türkiye'nin bu durumda olmasının en önemli nedeni ise expatların gösterdiği ekonomik nedenler. 

Türkiye'den sonra sırasıyla dil bariyeri nedeniyle Brezilya, altyapı eksiklikleri nedeniyle Nijerya, yine dil bariyeri nedeniyle İtalya ve yerel halkla arkadaşlık kurma zorluğu nedeniyle Kuveyt geliyor. 

Expat aileler, Türkiye'deki eğitimden memnun değil

Internations'ın raporuna göre her beş expat aileden ikisi (yüzde 39) Türkiye'de çocukları için sunulan eğitimi yetersiz buluyor. Ankete katılan expatların yüzde 32'si, düşük kariyer beklentisi, zayıf iş garantisi ve uzun çalışma saatleri nedeniyle işlerinden memnun değil. Türkiye ayrıca güvenlik bakımından 64 ülke arasında 56'ncı. 

Yabancılar için en iyi şehir: Valensiya 

Internations'ın, doğduğu ve vatandaşlığına sahip olduğu ülke dışında çalışan, genellikle nitelikli işgücünü açıklayan expatlar için hazırladığı 2020 tarihli rapor ise yaşanılabilir şehirleri içeriyor. Raporun Mart 2020'de hazırlandığını hatırlatan Internations, pandemiyle birlikte verilerin değişebileceğini özellikle vurguluyor. 
 

Valensiya, İspanya'nın en kalabalık üçüncü şehri.  Fotoğraf: Unsplash/@travelnow_or_crylater

15 bin kişiye uygulanan anketin sonuçlarına göre expatlar için en uygun yerler İspanya'nın Valensiya ve Alicante şehirleri. Portekiz'in başkenti Lizbon üçüncü sırada gelirken, dördüncü sırayı ABD'nin Florida eyaletine bağlı Panama City, beşinci sırayı ise Singapur alıyor. 

Ankete katılanlar Valensiya'nın sağlık hizmetleri ve ikliminden memnun olduklarını söylerken, her beş kişiden dördü Alicante için "evde gibi hissediyorum" diyor. 

Milan ve Roma sınıfta kaldı 

Expatların "yaşamak için en kötü" dediği beş yer ise: Nairobi, Milan, Seul, Roma ve Kuveyt'in Salmilya kenti. 

Her beş expattan üçü Milan'ın ev fiyatlarından ve yaşam maliyetinden şikayet ederken Güney Kore'nin başkenti Seul'de güvenlikle ilgili mutluluk yüksek seviyede (yüzde 82) olsa da uzun çalışma saatleri, bu şehri gerilere düşürüyor. 

İtalya'nın başkenti Roma ile ilgili en fazla edilen şikayetler ise siyasi istikrarsızlık (yüzde 64), güvenlik (yüzde 61), kaliteli sağlık hizmetine erişememek (yüzde 57). 

İstanbul'da yaşam maliyeti düşük, çalışma saatleri uzun 

Türkiye'nin en fazla turist ve expat çeken şehri İstanbul da listenin üst sıralarında değil. 

Toplamdaki 66 destinasyondan, en fazla tercih edilen 54'üncü şehir. İş garantisi ve güvenliği konusunda 60'ıncı sırada yer alan İstanbul için her dokuz expattan dördü "ekonomiden memnun olmadığını" söylüyor. 
 

Fotoğraf: AFP

Expatların yüzde 42'si kariyer fırsatlarının az olduğunu belirtirken yüzde 36'sı çalışma saatlerinden memnun olmadığını aktarıyor. 

İstanbul'daki finansal durumlarından memnun olmayan expatların oranı yüzde 28. Küresel ortalama ise yüzde 21. 

Bu şehirde yaşayan yabancıların yüzde 49'u konaklamanın uygun fiyatlı olduğunu söylerken "yaşam maliyeti düşük" diyenlerin oranı yüzde 50. İstanbul, yaşam maliyeti sıralamasında 64 ülke arasında 19'uncu sırada.