Afganistan'ın ilk kadın animasyon sanatçısı oldu

Afganistan'ın ilk kadın animasyon sanatçısı ve illüstratörü unvanına sahip Sara Barackzay, zor koşullarda başlattığı "dijital sanat" mücadelesine Türkiye'de devam ederken bir yandan da ülkesinde yüzlerce kadının animasyon, illüstrasyon ve grafik tasarımı öğrenmesine öncülük ediyor. 

Afganistan'ın batısında yer alan sanatsal mimarisiyle bilinen tarihi şehir Herat'ta doğan 27 yaşındaki Barackzay, 7 yaşındayken ülkesinde çıkan savaşın yıkıcı sonuçları altında bir çocukluk ve gençlik geçirdi.

Lise yıllarında bir yandan izlediği çizgi filmlerdeki karakterleri, bir yandan da ülkesindeki atmosferi çizimleriyle dijital ortama yansıtmaya başlayan Barackzay, lise eğitiminin ardından Türkiye Bursları'na başvurarak Başkent Üniversitesi Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Çizgi Film ve Animasyon programına girmeye hak kazandı. 

Barackzay, ülkesinde zor şartlarda öğrenmeye çalıştığı dijital sanatları eğitimiyle üst noktalara taşımayı başardı, aynı zamanda eğitimi devam ederken Afganistan'a gittiği zamanlarda 30'dan fazla animasyon ve illüstrasyon kursu düzenledi. Barackzay zaman zaman çevrim içi eğitimlerle bu kursları sürdürüyor. 

Açtığı kurslarda yüzlerce kadının dijital sanatla tanışmasını sağlayan Barackzay, karşılaştığı tüm zorluklara rağmen elde ettiği başarılarla Afganistan'ın ilk kadın animasyon sanatçısı unvanını kazandı. 

Üniversite eğitiminin ardından UNICEF ve UNESCO'yla birlikte başladığı çocuk kitapları projelerine Ankara ve İstanbul'da devam eden Barackzay, Pixar ve Disney gibi dünyaca bilinen animasyon stüdyoları için içerik üretmek ve Afganistan'da Dijital Tasarım ve Animasyon Bölümü açmak istiyor.

"Hala okulları patlatıyorlar ama tüm sorunlara rağmen hayallerime ulaşmak istiyorum"

Barackzay, kendisini Afganistan'ın ilk kadın animasyon sanatçısı olmaya götüren süreci ve hayallerini, AA muhabirine anlattı. 

Herat şehrinde doğduğunu ve ülkesindeki güvensizlik ortamından dolayı sıkıntılı bir çocukluk dönemi geçirdiğini belirten Barackzay, "Kızların okula gitmesinde sıkıntılar oluyor. Halen okulları patlatıyorlar. Hala aynı şeyleri yaşıyoruz. Kızların da hayalleri, hedefleri var. Her şeye rağmen bunlara ulaşmaya çalışıyorlar. Bunlardan biri de benim. Tüm bu sorunlara rağmen hayallerime ulaşmak istiyorum. Ailem de çok yardım etti. Başta sanata devam etmemi istemiyorlardı ama onları ikna ettim." diye konuştu.

Özellikle kadınların hayallerine ulaşmasında birçok engelin olduğunu söyleyen Barackzay, savaş ortamının bu durumu daha da zorlaştırdığının altını çizdi. 

Barackzay, sanat ve tasarıma olan ilgisinin 4-5 yaşında başladığını anlatarak, şöyle devam etti:

"Afganistan'da güvensizlik olduğu için insanlar hedeflerine kolaylıkla ulaşamıyor. Ben çocukluğumdan beri sanatı ve tasarımı çok seviyordum. Kendim çizim yapmaya başladım. Bu tarz sanatlara maalesef fazla değer verilmiyor. Tıp ve mühendisliğe daha fazla değer veriliyor. Çocukken sanat bölümünde okumak istiyordum. Çok fazla engelle karşılaştım ama vazgeçmedim. Resim kursuna gittim. Hayalim animasyon ve çizgi filmdi. Afganistan'da bu alan zayıf, medya da. 'Kızlar bu tarz işleri yapmamalı' diyorlar. Bu kötü bir iş olarak adlandırılıyor. Animasyon ve çizgi film benim en büyük hayalim. Çizerken onların hareket etmesini, konuşmasını istiyordum. Bunun için çalıştım ve Türkiye Bursları programını kazandım."

"Afganistan'ın ilk animasyon takımını kurduk"

Türkiye'de aldığı eğitimlerle hayallerine bir adım daha yaklaştığını belirten Barackzay, şunları söyledi: 

"Afganistan'da yaşadığım yıllarda resim, animasyon ve illüstrasyonu özellikle kadınlara tanıtmaya ve öğretmeye çalıştım. Türkiye'ye geldikten sonra bu alanı iyice öğrendim. Afganistan'da bir sürü kurs açtım ve eğitim verdim. 30 defa yüz yüze ve online kurs programı düzenledim. Ülkem için çizgi filmler ve çocuk kitapları için tasarımlar yaptım. UNESCO ve UNICEF'le birlikte çizimler yaptım, bu kitaplar okullara dağıtıldı.

Animasyona başladıktan sonra eserlerimle alay ediyorlardı. Çünkü çok bilinmiyordu ülkemde. Çok zor durumdaydım. Ders vermek istiyordum ama öğrenciler gelmiyordu. Bazen elektrik kesiliyordu, ders verecek yer yoktu. Kızların gelmesine izin vermiyorlardı. Yavaş yavaş bu engelleri aşmaya çalışıyoruz. Hatta elektrik olmadan karanlıkta çalışmayı başardık. Afganistan'ın ilk animasyon takımını kurduk. Bu grupta şimdi 400 öğrenci var. Çok mutluyum çünkü birlikte animasyon ve kitap tasarımları yapıyoruz."

UNICEF için hazırladığı çocuk kitapları çizimlerinin özellikle köylü, okula gidemeyen çocuklara ulaştığını aktaran Barackzay, koronavirüs salgınıyla mücadele için özellikle çocukların anlayabileceği basit çizimler yaptığını belirtti.

"Afganistan'da Dijital Tasarım ve Animasyon Bölümü açmayı hedefliyorum" 

Afganistan'da ilk kadın animasyon ve dijital tasarım sanatçısı olarak tanımlanmasındaki rolü için Türkiye'ye teşekkür eden Barackzay, hayallerine ilişkin şunları söyledi:

"Türkiye sayesinde bu bölümü okuyabildim, hayalime kavuştum. Şimdi Afganistan'da animasyon ve çizgi film alanını genişletmek ve stüdyo kurmak istiyorum. Pixar ve Disney ile birlikte diğer ülkelerle de çalışmak istiyorum. Ülkemiz için özellikle kızlara bu alanı tanıtmak ve öğretmek istiyorum. Afganistan'da Dijital Tasarım ve Animasyon Bölümü açmayı hedefliyorum."

Barackzay, İstanbul'un da sanat çalışmalarında önemli esin kaynağı olduğunu belirterek, "Benim sanatıma en çok ilham olan şehir İstanbul. Burası hem tarihi mekanlarıyla deniziyle doğasıyla güzel. Bunları görünce insan sanatçı olmak istiyor çünkü İstanbul'un kendisi bir sanat eseri gibi. Türkiye'de yaşamaktan çok mutluyum." ifadelerini kullandı.