İletişim Başkanlığı’dan 1915 olaylarının hukuki boyutu

İletişim Başkanlığı’nın resmi Twitter hesabından yapılan paylaşımda “Soykırım, hukuki bir tanımdır. Uluslararası hukukun soykırım olarak tanımladığı olaylar arasında 1915 tehciri bulunmamaktadır. Hukuken “soykırım” olarak tanımlanmayan bir olay için siyaseten “soykırım” nitelendirmesi yapılamaz.” ifadelerine yer verildi.

Biden’ın uluslararası hukuk kurallarına ve diplomatik teamüllere uymayan bir davranışla “soykırım” olarak nitelendirdiği 1915 olayları için daha öncede Fransa tarafında defalarca girişimde bulunulduysa da 1915 olayları ile ilgili siyasi kararlar her defasında Fransa Anayasa Konseyi’nden geri döndü.

İletişim Başkanlığı’nın açıklamasında yer alan, 1915 olaylarının hukuki boyutunu açıklayan görselde, şu ifadelere yer verildi:

“1948 BM Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi: Bir olayın soykırım olup olmadığına ancak yetkili bir mahkeme karar verebilir. 1948 Sözleşmesi’ne göre; yetkili mahkeme, suçun işlendiği yerin mahkemesi veya taraflarca yetkisi tanınmış uluslararası bir mahkeme olarak tanımlanmıştır. 1915 olayları için bir mahkeme kararı bulunmamaktadır. AİHM kararları (15 Ekim 1915 İsviçre, 28 Kasım 2017 İsviçre): AİHM kararlarında ‘Ermeni soykırımı’ iddiasının sadece tarihsel bir tartışma olabileceği belirtilmiştir. Kararlar, bu iddianın gerçek olarak öne sürülmesinin doğru doğru kabul edilemeyeceğini teminat altına aldığı gibi aksi görüşlerin de engellenemeyeceğini teyit etmiştir.Fransa Anayasa Konseyi kararları: Soykırım iddialarının inkarını cezalandırma amacı taşıyan yasa tasarısı, 28 Şubat 2012’de Anayasa Konseyi tarafından ifade özgürlüğü ve parlamentonun yasama yetkisiyle bağdaşmadığı ve dolayısıyla Anayasa’ya aykırılık teşkil ettiği gerekçesiyle iptal edilmiştir. Fransız hükümeti tarafından sunulan ‘soykırımı inkar suçu’nun kapsamının genişletilmesine ilişkin yasa teklifi de Anayasa Konseyi tarafından 26 Ocak 2017 tarihinde iptal edilmiştir. Fransa Ulusal Meclisi, Anayasal Kanunlar Komisyonu, ‘Ermeni soykırımının inkarının’ cezalandırılmasını talep eden yasa değişikliği teklifini 11 Mart 2021 tarihinde reddetmiştir.”

İşte İletişim Başkanlığı tarafından paylaşılan görsel: