Kıbrıs meselesinde egemen eşitlik temelinde müzakere gerekiyor

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kıbrıs konusunda 52 yıldır çözüm arayışlarının Rum kesiminin "Kıbrıs Türk halkıyla ve KKTC ile hiçbir şeyi paylaşmak istemeyen" tutumu yüzünden başarısız olduğunu belirterek, "Şimdi, egemen eşitlik temelinde müzakere olması gerekiyor. Egemen eşitlik varsa o zaman iki devlet de olabilir." dedi.

Tatar: Türkiye'nin Kıbrıs meselesinde bizimle fikir birliği içinde olması bize güç katıyor

Bakan Çavuşoğlu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile KKTC Cumhurbaşkanlığı'nda ortak basın toplantısı düzenledi.

Birleşmiş Milletler'in (BM), Türkiye'nin teklifi üzerine 5+1 gayriresmi toplantı düzenleme gayretlerine dikkati çeken Çavuşoğlu, "Çünkü Crans Montana'da federasyon için yürüttüğümüz müzakereler sonuçsuz kaldı. Gerek Crans Montana'da her sabah ve her akşam her oturumun başında ve sonunda, gerekse öncesinde, hatta 2017'de Cenevre'de bir günlük konferansta da bu kürsüden de 'Artık federasyon için son müzakereleri yapıyoruz, bundan sonraki süreçte federasyon için müzakere yapmayacağız.' dedik." diye konuştu.

Çavuşoğlu, bunun Türkiye ve KKTC tarafından defalarca dile getirildiğini vurgulayarak, Crans Montana'nın, Rum kesiminin bugün de sergilediği, "Kıbrıs Türk halkıyla ve KKTC ile hiçbir şeyi paylaşmak istemeyen" tutumu yüzünden başarısız olduğunu söyledi.

Bakan Çavuşoğlu, "O zaman, 'Siyasi eşitlik olmayacaksa egemen eşitlik olması gerekir.' demiştik. Bu kürsüden de daha önce bunu açıklamıştık. Şimdi tam bu noktadayız." şeklinde konuştu.

Federasyon için 52 sene müzakereler yapıldığının ancak her seferinde Rum kesiminin tutumu yüzünden başarısız olunduğunun altını çizen Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

"Yani bu tüketildi. Şimdi, egemen eşitlik temelinde müzakere olması gerekiyor. Egemen eşitlik varsa o zaman iki devlet de olabilir. Bugün zaten Kıbrıs adasında iki toplum var, iki halk var, iki devlet var. Yani de facto tanısalar da tanımasalar da bir durum var. Bunun resmileşmesi gerekiyor. Biz ne diyoruz, diplomasi yoluyla, müzakere edilmiş bir kalıcı çözüm istiyoruz. Bugüne kadarki müzakerelerde başka şey müzakere ettiğimiz için bir sonuca varamadık."

Türkiye'nin Doğu Akdeniz konusunda çok taraflı konferans teklifi

Çavuşoğlu, Rum tarafının hidrokarbon zenginlikleriyle elde edilecek geliri bile paylaşmak istemediğine işaret ederek Türkiye'nin Doğu Akdeniz konusunda Avrupa Birliği'ne çok taraflı bir konferans teklifinde bulunduğunu hatırlattı.

Bakan Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

"Tüm Akdeniz ülkeleri gelsin. Hatta Akdeniz'de faaliyet gösteren şirketler var, şirketi olan ülkeler de katılsın. Kıbrıs'ta da ya her iki taraf katılsın ya da ayrı bir platformda olsun. Yani ya iki taraf katılır ya hiçbiri katılamaz. Bizim tercihimiz, iki taraf da katılsın ve hakça paylaşım konusunda bir çözüm bulalım. Kıbrıs'ta gelir paylaşımı konusunda bir çözüm bulabilirsek Doğu Akdeniz meselesinin yüzde 50'sini çözmüş oluruz."

"Biz, Türkiye'de ne yaptıysak kardeş KKTC, yavru vatan KKTC'de de aynısını yapıyoruz"

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kıbrıs meselesinin çözümünde, Avrupa Birliği'nin (AB) "iki devletli çözümün masada olmadığı" yönünde yaptığı açıklamalara ilişkin, "AB, kimin adına buna bir karar veriyor? AB, bir kere müzakerelere biz izin verdiğimiz için gözlemci olarak katılıyor. İki toplum adına, hele hele KKTC adına AB'nin böyle bir karar verme yetkisi yok." dedi.

KKTC ziyareti sürecinde çok verimli görüşmeler gerçekleştirdiklerini anlatan Çavuşoğlu, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sürecinde gösterdikleri ev sahipliği için de Tatar'a teşekkür etti. Çavuşoğlu, salgının, tüm dünyayı etkilediğini belirterek "Böyle bir dönemde gerek Türkiye gerekse KKTC olarak gereken tedbirleri aldık ve halklarımızın bu süreçte kendilerini güvende hissetmesi için her türlü adımı attık. Biz, Türkiye'de ne yaptıysak kardeş KKTC, yavru vatan KKTC'de de aynısını yapıyoruz, yapmaya devam edeceğiz." dedi.

Lefkoşa Acil Durum Hastanesi'nin de bu adımlardan biri olduğunu belirten Çavuşoğlu, Kovid-19'la mücadelede aşılama sürecine başlandığını anlattı. Çavuşoğlu, "Türkiye'ye gelen aşının belli bir oranını KKTC'ye gönderiyoruz. Bugüne kadar 40 bin doz aşıyı yavru vatana ulaştırdık. Önümüzdeki süreçte, Sayın Cumhurbaşkanı'nın (Tatar) da söylediği gibi, Türkiye'ye aşı geldikçe KKTC'ye, Kıbrıs Türk halkına, kardeşlerimize aşıyı ulaştıracağız." diye konuştu.

"5+1 BM gayriresmi toplantısında müzakere için bir zemin var mı yok mu, göreceğiz"

Çavuşoğlu, KKTC temaslarında Kıbrıs meselesinde atılabilecek adımları, Türk tarafının ilkesel tutumunu ele aldıklarını dile getirerek "Türkiye Cumhuriyeti ve KKTC arasında bu konuda ve her konuda olduğu gibi her konuda tam bir uyum var. Kıbrıs Türk halkı son cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de yine iki devletli çözümü istediğini, verdiği oylarla da göstermiştir. Sayın Ersin Tatar'ı Kıbrıs Türk halkının ve KKTC'nin cumhurbaşkanı olarak seçmiştir ve bu konuda tam yetki vermiştir. Biz de önümüzdeki süreçte bu çerçevede müzakerelerimizi, toplantılarımızı sürdüreceğiz." ifadelerini kullandı.

"Bir müzakere zemini vardır" diye Crans Montana'ya gittiklerini ancak 11 gün süren görüşmelerden bir netice çıkmadığını anlatan Çavuşoğlu, "5+1 BM gayriresmi toplantısında müzakere için bir zemin var mı yok mu, göreceğiz." dedi.

Çavuşoğlu, Türkiye ve KKTC'nin her platformda düşüncelerini samimi ve açık bir şekilde söylediğini ve ilkesel tutum sergilediğini vurgulayarak "Crans Montana'da olduğu gibi, BM toplantısında da yine 5+1'de aynı şeffaf, açık, dürüst ve ilkeli tutumumuzu sergileyeceğiz." değerlendirmesinde bulundu.

"Uluslararası toplum olmayacak bir şeyi dayatamaz, dayatmamalı"

Kıbrıs meselenin çözümünde artık zaman kaybına tahammülleri olmadığının altını çizen Çavuşoğlu, "Uluslararası toplum da olmayacak bir şeyi dayatamaz, dayatmamalı. Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin kararları, değişmeyecek şeyler değil. Yarın burada herhangi bir konuda müzakereye başlayacaksak, ona göre BM Güvenlik Konseyi de Genel Sekretere (Antonio Guterres) yetki verebilir ve kararını pekala değiştirebilir." dedi.

Çavuşoğlu, meselenin çözümüne ilişkin kimsenin KKTC'ye ve Türkiye'ye bir şey dayatamayacağını vurgulayarak, "Hatta Rum kesimine de böyle bir dayatmanın olmaması gerekiyor." diye konuştu.

"Türkiye ve KKTC'nin haklarının yok sayıldığı hiçbir platform geçerli değildir"

Bakan Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz Gaz Forumu'na ilişkin yaptığı değerlendirmede, "Türkiye'nin olmadığı, Türkiye'nin ve KKTC'nin haklarının yok sayıldığı hiçbir forum, platform geçerli değildir." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin hakça paylaşım için herkesle masaya oturabileceğini daha önce de dile getirdiğini hatırlatan Çavuşoğlu, buna karşılık Türkiye'yi dışlayan ve yok sayan girişimlerin bir hükmünün olmadığının altını çizdi.

"İki toplum adına, hele hele KKTC adına AB'nin karar verme yetkisi yok"

Çavuşoğlu, AB tarafından iki devletli çözümün masada olmadığı yönünde dün yapılan açıklamalara ilişkin ise şunları söyledi:

"AB, kimin adına buna bir karar veriyor? AB, bir kere müzakerelere biz izin verdiğimiz için gözlemci olarak katılıyor. O yüzden, burada iki toplum adına, hele hele KKTC adına AB'nin böyle bir karar verme yetkisi yok. Aynı şekilde deniz yetki alanlarıyla ilgili de AB'nin bir karar verme yetkisi yok. Avrupa Adalet Divanı, AB'nin böyle bir yetkisinin olmadığına dair hüküm vermiştir, karar vermiştir. O yüzden, kişisel görüşünü söyleyebilir ama masada vardır, yoktur ona AB ve AB üyesi ülkeler ya da yetkilileri o konuda karar veremezler."

AB'nin Kıbrıs görüşmelerine gözlemci olmak da istediğini ancak bunun olabilmesi için adil ve tarafsız olması gerektiğine dikkati çeken Çavuşoğlu, AB'nin bugüne kadar sergilediği tutumla taraf tuttuğunun altını çizdi. Çavuşoğlu, "Gözlemci olarak katılmak isteyen AB, daha baştan peşin hükümlü kararlar veremez. İnşallah bundan sonra daha temkinli, dikkatli açıklamalar yaparlar." görüşünü aktardı.

Türkiye'nin teklifi üzerine, BM tarafından martta düzenlenmesi öngörülen Kıbrıs konulu 5+1 formattaki gayriresmi toplantının nerede yapılacağı sorusunu yanıtlayan Bakan Çavuşoğlu, "Daha henüz tarih ve yer konusunda görüş alışverişleri var. Kesin bir karar yok." diye konuştu.