Borsanın Robin Hoodları

ABD borsası birkaç gündür Reddit’in “wallstreetbets” kanalında örgütlenen küçük yatırımcıların başlattığı savaşı konuşuyor. Mesele, spekülasyon mu manipülasyon mu diye tartışılırken, ikinci dalga gerçekleşti. ABD’li televizyon kanalı AMC, ünlü telefon markaları BlackBerry ve Nokia’nın hisselerinde yine Reddit kaynaklı bir yükseliş gerçekleşmişti. Wallstreetbets’in hareketliliğin sürüp sürmeyeceği yatırımcıları endişelendirse de küçük yatırımcı, zenginlerin kârı vatandaşa aktarılana kadar bu işleme devam edecek gibi görünüyor.

ABD borsası geçtiğimiz hafta küçük ve büyük yatırımcılar arasında meydana gelen bir savaşa sahne oldu. 1984 yılında kurulmuş ve bilgisayar oyunları sektöründe bilinen köklü bir marka olan GameStop’un hisselerinde beklenmedik bir artış yaşandı. Bu artış, piyasalarda ve hisselerde büyük dalgalanma oluşturdu.

Uzun yıllar perakende oyun sektörünün liderliğini yap GameStop, dijital oyunların fiziksel olanın yerini almasıyla düşüş yaşamaya başladı. Kasım 2013’te 60 dolar olan şirket hisseleri yaklaşık 2,5 dolara kadar düşmüştü.

Ekonomik sıkıntılar yaşayan ABD'li video oyun satıcısı GameStop, geçen yıl sonunda yatırımcılar tarafından “hisseleri en fazla düşeceği” tahmin edilen hisseler arasına girmişti. Melvin Capital isimli yatırım fonu şirketin hisselerinin düşeceğini öngörüp elindeki hisseleri sattı. Bu yatırım fonu, dünya üzerindeki zenginlerin oluşturduğu bir fon olarak biliniyor.

İnternetin gücü

Şirketin değişen yönetimi, işlerin de değişmesi için ikinci el oyun konsolları üzerinden yeni bir politika benimsedi. Rod Alzmann ve Keith Gill gibi bireysel yatırımcılar, GameStop’daki bu değişikliğin farkına vararak 2019 ortasından itibaren yatırım yapmaya başladı. Bu ikilinin verdiği röportajlar sonrası yatırıma oyun severler de dahil oldu.

Melvin Capital GameStop’un bu değişikliğin altından kalkamayacağını düşünerek, şirket hisselerinin düşeceği varsayımıyla borsa işlemleri yaptı. Melvin Capital’in yaptığını fark eden bireysel küçük yatırımcılar, GameStop hisselerine yatırım yapmaya yöneldi. Bu dalga, Reddit isimli haber tartışma sitesinde oluşturulan “Wallstreetbets” grubu sayesinde büyüyünce birçok kullanıcı bu şirketten hisse aldı.

Küçük yatırımcıların bu alımları sayesinde fiyat yükseldi ve Melvin Capital’in açmış olduğu gedik, kendisine milyarlarca dolar kayıp getirdi. Sadece kendisine de değil, ona güvenen diğer yatırımcılar da şirketin hisselerinin düşmesine neden olunca küçük yatırımcılar meseleyi daha da benimseyerek hisselerin artmasını sağladı.

Küçük balık büyük balığa kafa tuttu

Elbette bu beklenmedik artış Melvin gibi birçok kişinin canını sıktı. Haber sitelerinde GameStop’ta işlerin pek de iyi gitmediğine yönelik haberler dolaşıma girdi. Bunun bir Yem olduğunu anlayan Wallstreetbets ekibi, hisse alımını yoğunlaştırınca fiyatlar daha da yükseldi.

Tabi bu noktaya kadar her şey kapitalist sistemin tam tersine, “küçük balık büyük balığa kafa mı tutacak” sorusunu gündeme taşıdı. Kimileri Mortage krizine benzer bir kriz çıkabilir diyerek temkinli yanaşsa da sosyal medya örgütlenmesinin, büyük yatırımcılara para kaybettirmesi birçok kişi tarafından oldukça önemsendi.

Uzun sürmez

Ekonomistler, büyük işlemler gerçekleştiren fonların, bireysel yatırımcının kendileri üzerinden para kazanmasını büyük bir kriz gibi gösterdiğini ifade ediyor. Öte yandan devletten istenen yardımın, tersi durumda bireysel yatırımcı tarafından istenmesinin, tuhaf karşılanmaması görüşünde.

Tabi görüşler de ikiye ayrılıyor. Bazı yorumcular ise arkasında güçlü bir finansör yoksa bu tarz işlerin kısa zaman sonra unutulacağı fikrinde. Kısa vadede birkaç kişinin bir ortamda sağladığı başarının finansal bir başarı olmasının neredeyse imkânsız olduğunu ifade ediyorlar. Hemfikir oldukları nokta ise bu kişilerin, büyük yatırımcılar üzerinden kâr elde edip onların zarara uğratılması ya da daha yüksek değerlerden hisse almaya zorlamaları olarak ortaya çıkıyor.

Kimisi ABD bir krize sürükleniyor yorumları bile yaptı. GameStop üzerinden süren savaşa daha sonra kripto para ve gümüş fiyatları da eklendi. Bu iki alanda yaşanan beklenmedik fiyat artışlarının ardında yine Wallstreetbets olduğu anlaşıldı. Ama bu kez destek veren başka bir kişi daha vardı: Elon Musk.

Elon Musk etkisi 

Bireysel ve küçük yatırımcının bu etkisini gören Elon Musk, 27 Ocak'ta "wallstreetbets" sayfasını Twitter'dan "oyun kârı” mesajıyla paylaştı. Haliyle tüm dikkatler buradaki tartışamaya çevrilmiş oldu. Şirketin hisseleri inanılmaz seviyelerde yükselmeye başladı. Elon Musk’un Reddit’teki oluşuma desteği de gün yüzüne çıkınca kripto para piyasasında da hareketlilik yaşandı. Dogecoin adlı kripto para yüzde 800 civarında yükseliş yaşadı.

Gümüşü kim manipüle etti

29 Ocak günü komisyonsuz hisse senetleri alım satımı yapılan bir platform olan Robinhood ve benzeri aracı kuruluşlar, gelişmeler sonrası GameStop hisselerine işlem sınırlaması getirdiğini duyurdu. Bu kısıt sonrası hisse 400 dolar üzerine çıkarken, sürdürülen kavga gümüş tarafına kaydı. Gümüş tüm zamanların en yüksek fiyatına ulaştı.

Bireysel yatırımcılar, GameStop’un hak etmediği bir değerin üzerinde olduğunu bilmesine rağmen, büyük hissedarlara ve Melvin’e “her istediklerini yapamayacaklarını fark ettirmek” için hisse alımlarını sürdürdü.

Reddit’te süren gümüş tartışmaları, gümüş üzerinden stokçuluk yapanların zarara uğratılması için gümüş alımını destekleyin şeklinde yürüdü. JP Morgan’ın gümüş stokladığını öğrenen Reddit ahalisi, zenginlerin değil insanların para kazanması için zenginden aldıkları hisselerle onları zarara uğratmak için gümüş hissesi almaya yöneldi.

Çekirge bir sıçradı iki sıçradı

GameStop benzeri bir olay, televizyon kanalı AMC, eski telefon devleri Nokia ve Blackberry için de denendi. Ocak başında 2 dolar olan hisseler 13 dolara kadar çıktı. 1 Şubat günü başlayan hisse alımını 4 Şubat gününe kadar sürdürüp hızlı bir artış sağlamayı amaçlıyorlardı.

Bu markalar üzerinden büyük paralar kazananlardan para kazanmak isteyenler bu kez farklı bir sonuçla karşılaştı. AMC'nin hisseleri 3 Şubat günü yüzde 40'ın üzerinde, Nokia'nın hisseleri yüzde 7 ve BlackBerry'nin hisseleri yüzde 21 civarında değer kaybetti.

ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), ABD Hazine Bakanlığı ile Beyaz Saray piyasadaki dalgalanmayı takip ettiklerini, GameStop konusunun 18 Şubat'ta ABD Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesinde görüşüleceğini bildirdi.

Gerçek Hayat/ Halime KİRAZLI