Kiralar arttı, kiralanan konut azaldı

Konut satışları toparlanmaya çalışırken, kiralık konut piyasasındaki fiyatlar yükselmeye devam ediyor. Kiralanan konut sayısı azaldı. İstanbul’da ev kiraları enflasyonun üzerinde arttı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye genelinde konut satışları Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 124.1 artarak 95 bin 863 oldu. Ancak mart ayına göre yüzde 14 gerileme var.

KONUTDER Başkanı Z. Altan Elmas'a göre artan enflasyon riski tüketicilerin bir miktar korunma amaçlı hareket etmesine, gelecek taleplerini erkene çekmeye sevk etse de yüksek faizler ve döviz kuru satışları sınırlandırıyor.

2020 Mart ayında başlatılan pandemi kısıtlamalarının ilk belirgin etkileri Nisan ayında görülmüş, Türkiye genelinde konut satışları Nisan 2020'de Nisan 2019'a göre yüzde 55.5 azalarak 42 bin 783'e düşmüştü.

Haziran ayında kamu bankaları konut faiz oranlarını birinci el ve ikinci el konutlar için yüzde 0.64 ve 0.74 'e çekmişti. Kampanyanın sona ermesi ve finansal koşullardaki sıkılaşmanın etkisiyle konut satışları Eylül- Şubat ayları arasında azalmıştı. Mart ayında ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2.4 artarak 111 bin 241 olmuştu.

Pandemi süreci etkiledi

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (BETAM) sahibinden.com’da Emlak kategorisindeki ilan verenlerin ilanlarda belirttiği bilgilere dayanarak, hazırladığı Konut Piyasası Görünümü Mayıs 2021 raporuna göre pandemi süreci ve alınan tedbirler de konut piyasası etkiliyor. BETAM'ın Konut Piyasası Görünümü Mayıs 2021 araştırması satılık ve kiralık konut fiyatlarının artmaya devam ettiğini, ilanlardaki konutların ise alıcı bulamadığını gösteriyor.

Türkiye Genelinde Satılık Konut İlan Fiyatlarının Yıllık Değişimi (%)

Rapora göre nisan ayında Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan metrekare cari fiyatları Nisan 2020'ye göre yıllık yüzde 38.4 yükselerek 3 bin 829 TL oldu. Satılık konut ilan metrekare cari fiyatları yıllık olarak İstanbul’da yüzde 31.7, Ankara’da yüzde 37.5 ve İzmir’de yüzde 36.5 arttı.

Ortalama satılık konut metrekare fiyatları İstanbul’da 5 bin 104 TL, Ankara’da 2 bin 637 TL, İzmir’de ise 4 bin 571 TL oldu. Enflasyondan arındırılmış satış fiyatları da artmaya devam etti. Satılık ilan metrekare fiyatlarındaki artış da devam etti, satılık konut ortalama metrekare fiyatı ucuz konutlarda 2 bin 73 TL’ye, lüks konutlarda ise 11 bin 684 TL’ye yükseldi.

Kiralanan konut sayısı azaldı

BETAM'ın araştırmasına göre pandemi kısıtlamalarının etkisi kiralık konut piyasasında da gözlemleniyor. Kiralık konut piyasasındaki fiyatlar yükselmeye devam ederken, kiralanan konut sayısı azaldı. Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatındaki yıllık kira artış oranı Nisan ayında yüzde 18 olurken, 2020 Nisan ayında 14.5 TL olan ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatı 2021 Nisan ayında 17.1 TL’ye yükseldi.

Yıllık kira değişim oranı İstanbul’da yüzde 26, Ankara’da yüzde 14.3 ve İzmir’de yüzde 17.7 oldu. Nisan ayında ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatları İstanbul’da 25 TL, Ankara’da 12.4 TL, İzmir’de ise 18.2 TL oldu.

2017 Eylül’e Göre Satılık İlan Fiyatı, Enflasyon ve Konut Fiyat Endeksi

Enflasyondan arındırılmış reel kira fiyatları da Ankara hariç yükselişine devam etti. Kiralık konut piyasasında bir canlılık göstergesi olarak kullanılan kiralanan konut sayısının toplam kiralık ilan sayısına oranı Nisan ayında Türkiye genelinde ve üç büyük ilde geçen yılın aynı ayına göre bir artış göstermesine rağmen önceki aya göre azaldı. Nisan ayında TÜFE'deki aylık artış oranı yaklaşık yüzde 1.7 olurken, satılık konut ilan fiyatlarındaki aylık artış oranı yüzde 3.7’ye ulaştı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın açıkladığı (TCMB) Konut Fiyat Endeksi mart ayı verileri de rekor artışa işaret etti. 2011 yılından bu yana açıklanan endekste en yüksek yıllık artış kaydedildi.