KHK’lıların mağduriyeti: Sosyal ölüm

Durum kritik! Gölbaşı Gölü'nün yüzde 90'ı kurudu!

Adana’da bir meslek lisesinde öğretmenlik yapan 56 yaşındaki Tahsin Uysal, 15 Temmuz 2016’da gerçekleştirilen darbe girişimi sonrası gözaltına alınarak tutuklandı. FETÖ yapılanmasına yakın bir sendikaya üye olması gerekçesiyle 8 ay boyunca cezaevinde kaldı. Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile görevinden de ihraç edildi.

Emekliliği gelmişti. Ancak maaş hakkı elde edebilmek için aylarca mücadele etti. Hiçbir kurum onun emeklilik işlemlerini yapmadı. Emeklilik maaşını almaya başlasa da ikramiyelerde yararlanamadı. Dava açtı, kazandı ancak aldığı emekli maaşları avukat ve dava masraflarına gitti. Kendi adına açmış olduğu tüm banka hesapları kapatıldı. Kredi kartları iptal edildi. Kızı akademisyendi. Babasının durumu yüzünden gözaltına alındı. Sonrasında ise o da ihraç edildi. Genç kadın dava açtı. Davayı kazanıp beraat etse de görevine geri dönemedi.

Uzun bir yargılama sürecinin ardından beraat alan Tahsin Uysal, savcılığın itirazıyla yeniden yargılandı ve bu defa 6,5 yıllık bir hapis cezası aldı.

Bu yaşananlar eşinin sağlık durumunu bozdu. Eşi kanser oldu. Uysal ise mücadele etmeye devam ediyor ve şunları söylüyor: "Mücadele ediyoruz, elbet haksızlık ortaya çıkacak. Biz ne eli silahlı teröristiz, ne de devlet düşmanı. Devletin resmi olarak kurulmasına izin verdiği, maaşımdan kesip aidatını ödediği sendikaya üye olmaktan başka suçum yok."

15 Temmuz’da yaşanan darbe girişimi ülkeye yapılan önemli bir tehdit idi. Darbe girişimi engellense de, darbeden sonra birçok kişi KHK ile görevlerinden ihraç edildi. 134 bin kişi KHK’lar ile ihraç edilirken, bu kişiler arasından yargılanıp beraat edenler olsa da görevlerine geri dönemediler. Bu kişiler onlarca mağduriyetle birlikte sosyal ölüme terk edildiler.

Bu konuları her fırsatta dile getiren bir milletvekili var: Ömer Faruk Gergerlioğlu. Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, KHK ile ihraç edilen kişilerden sadece biri. Gergerlioğlu, darbeden sonra neredeyse 4 yıl geçmesine rağmen giderilemeyen mağduriyetleri ‘’Bitmeyen bir OHAL’’ olarak nitelendiriyor. Ve şunları ekliyor: "Milyonlarca insan etkilendi, etkileniyor. Yüz binlerce insan kamudan ihraç edildi. Özel sektörde iş bulamadı, yurt dışına çıkışları yasaklandı. Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) kurs ve programlarına katılımları yasaklandı. Herhangi bir işyeri açmaları karşısında belediyeler dahi KHK’lılara engel oluyordu. Yurt dışından kendilerine gönderilen paraları çekmeleri bile yasaklandı."

KHK’lıların Mağduriyetleri

• İş sahibi olamama
• Devlet dairesinde çalışamama
• Devletle bir şekilde ilişkisi olan özel şirketlerde çalışamama
• Çalıştığı iş yerinden kovulma
• Mesleki lisans elde edememe, varolanı yeniletememe, süresini uzatamama
• Keyfi bir şekilde emeklilik engellemesi
• Özel fonlarda biriken parayı çekme hakkı gaspı
• Kredi kullanma hakkı gaspı
• Kredi kartı borcunu dahi kapatamama
• Öğrenci bursu alma hakkı gaspı
• Sosyal linç sonucu intihara zorlanma
• Ev kiralama zorluğu
• Sahip olduğu konutu satamama
• Pasaport alma hakkı gaspı
• Tedavi olma hakkının keyfi biçimde engellenmesi

Beraat etti ama toplumsal travma yaşıyor

Tarih öğretmenliği yapan 33 yaşındaki B.O. yukarıdaki listede yer alan mağduriyetlerin çoğunu yaşadı. İhraç edildi. Gözaltına alındı. Bylock kullandığı için suçlandı ancak Mor Beyin mağduru olduğu kanıtlandı. Sonrasında beraat etti.

Ancak işsiz kaldı. Eşine ve 2 çocuğuna bakabilmek, toplumsal baskıdan kurtulabilmek için başka bir şehre taşınmak zorunda kaldı. Apartman görevlisi olarak çalışmaya başladı. 3 gün sonra KHK’lı olduğu öğrenilince kovuldu. Tam bir yıl boyunca apartman görevlisi olarak yaşamını sürdürdü. Genç adam, yaşadığı bu travma yüzünden geniz kanserine yakalandı. Şu an bu kanseri yenmek için mücadele ediyor.

İhraç travmaya, travma stres bozukluğuna yol açıyor

Bir KHK’lı olan Prof. Dr. Haluk Savaş, KHK’lı olmanın psikolojik boyutunu değerlendirdi. Savaş, KHK mağduru olan kişilerin psikolojik olarak toplumdan ayrıştıkları hissine kapılarak büyük acılar yaşadıklarını söyledi. Savaş şöyle devam etti: "Yaşanan ıstırap, yorgunluk ve hastalıkların yanısıra travma literatüründe üzerinde durulan bir başka konu vardır… O da insanın insana yaptığı eziyetler, bir deprem ya da selin yapabileceklerinden sonuçları itibarıyla çok daha fazladır. Yaşanan şey psikolojik olarak özetle, toplum dışı varlık olma halinin bir tezahürüdür."

"KHK'lıların tümünü tek bir danışan olarak ele alsanız, psikolojik olarak nasıl bir tanı koyardınız?" diye de soruyoruz. Savaş şu yanıtı veriyor: "Yüz binlerce insan ve onların milyonlarca yakınına ‘travma sonrası stres bozukluğu’ tanısı koyardım. Bu tür rahatsızlıkları olan insanlar sürekli geçmişi yaşar, yeniden üzücü olayları hatırlar, uyku düzeni bozulur, sık sık uykusundan uyanır ve kabus görür."

KHK’lılarla ilgili resmi veriler gerçekten ürkütücü boyutlara ulaşıyor. Şimdiye kadar görevlerine geri dönebilmek için OHAL Komisyonu’na başvuranların sayısı 126 bin 300 oldu. Komisyon bu başvuruların %78’ini değerlendirebildi. 88 bin 700 kişinin iade başvurusunu reddeden komisyon, sadece 9 bin 600 kişiyi görevine iade etti.

28 bin KHK’lı ise hala komisyonun vereceği kararı bekliyor.

Kaynak: DW Türkçe