Moğol İmparatoru Cengizhan'ın 15 yasası

Dünya tarihinin en büyük askeri liderlerinden biri olarak kabul edilen Cengiz Han, hükümdarlığı döneminde 1206-1227 arasında Kuzey Çin'deki Batı Xia ve Jin Hanedanı, Türkistan'daki Kara Hıtay, Maveraünnehir, Harezm, Horasan ve İran'daki Harzemşahlar ile Kafkasya'da Gürcüler, Deşt-i Kıpçak'taki Rus Knezlikleri ve Kıpçaklar ile İdil Bulgarları üzerine seferler gerçekleştirdi ve imparatorluk döneminde gerçekleştirdiği hiçbir savaşı kaybetmedi, bunların sonucunda Pasifik Okyanusu'ndan Hazar Denizi’ne ve Karadeniz'in kuzeyine kadar uzanan bir imparatorluk kurdu.

Bozkır geleneğinden gelen onlu teşkilatı kullanarak Meritokratik (liyâkata bağlı) bir ordu meydana getiren Cengiz Han’ın büyük bir asker olarak ün kazanmasının temelinde, kurduğu posta teşkilatı ve casus ağı ile istihbarat sanatına verdiği büyük değer önemli bir yer tutar.

Cengizhan'ın 15 kanunluk kurallar listesi:

1 – Zina eden ister evli olsun ister olmasın, cezası ölümdür.

2 – Elleri suya daldırmak yasaktır, su almak için kap kullanılmalıdır.

3 – Kanuni mirasçılarından başka herkese, bir ölünün eşyasını kullanmak yasaktır.

4 – Kim çok yemek yediği için kusarsa, bulunduğu çadırdan dışarı sürülmeli ve öldürülmelidir. 

5 – Ordu komutanının çadırına girerken çadırın eşiğine ayak basan kişi öldürülmelidir.

6 – Bir kimse, şayet içkiyi bırakamıyorsa, ayda üç kez sarhoş olabilir. Ancak bunu aşması suçtur.

7 – Kim mal alır ve üç defa arka arkaya iflas ettiğini bildirirse ölümle cezalandırılır.

8 – Kim kaçmış olan bir köleyi ya da tutsağı bulur ve onu eski sahibine geri vermezse ölümle cezalandırılır.

9 – Kim sahibinin izni olmadan bir tutsağa yiyecek ya da giyecek verirse ölümle cezalandırılır.

10 – Adam öldüren bir kişi, cezadan diyet ödeyerek kurtulabilir. Diyet miktarı ise ölen kişiye göre değişir. Eğer bir Müslüman öldürülmüşse karşılığı 40 altındır. Öldürülen kişi bir Çinli ise bir eşek kâfidir.

11 – Herhangi bir mezhebi üstün tutmak, kelimeleri üstüne basarak söylemek, şeref unvanları kullanmak yasaktır. Hükümdarla ya da başka birisiyle konuşan kimse sadece onun adını söylemelidir.

12 – Birliklere refakat eden kadınlar, erkek savaşta iken bunların iş ve vazifelerini üzerlerine almak zorundadırlar.

13 – Kim kül ya da su içine pislerse ölümle cezalandırılır.

14 – Kim bilerek yalan söyler ya da sihirbazlıkla uğraşırsa ölümle cezalandırılır.

15 – Giyilip iyice yıpranmadığı sürece elbiseleri yıkamak yasaktır.